Giải đua ba môn phối hợp Ironman Kona vừa kết thúc không lâu, ngoài những tin tức chúc mừng nhà vô địch Gustav Iden (Na Uy) ra, một trong luồng tin gây xôn xao dư luận nổi bật đó là sự tranh cãi xung quanh “đôi chiến hạm” thần thánh On Cloudboom Echo 3 PE của quán quân.
Ad tin rằng trên thực tế thì nhiều runner cũng thắc mắc vì sao Iden có thể mang đôi giày có lớp đến hơn 40mm thi đấu? Liên đoàn Điền kinh Thế Giới không phải đã có quy định rất rõ ràng về độ dày đế của giày thi đấu? Những thắc mắc này đã khiến nhiều người không hiểu vì sao, song gần đây tổ chức Ba môn phối hợp Thế giới (World Triathlon) đã đưa ra câu trả lời cho điều này.
Giày thi đấu có đế dày trên 40mm vẫn được chấp nhận trên đấu trường Ironman, vì sao? (Ảnh: Brad Kaminski/Triathlete)
Hiệp hội World Triathlon cho biết: “Giày thi đấu của các VĐV chuyên nghiệp của thể loại ba môn phối hợp sẽ không bị giới hạn bởi quy định của Liên đoàn Điền kinh Thế giới (WA)”. Mặc dù WA đã đưa ra một số quy định nghiêm ngặt để kiểm soát sự phát triển về mặt công nghệ của giày chạy, ví dụ độ giày đế, số lượng tấm carbon.
Tuy nhiên, World Triathlon cho biết các quy định của Liên đoàn Điền kinh Thế giới không được áp dụng vào quy định thi đấu ba môn phối hợp, đồng thời họ cũng sẽ không tiến hành thêm bất kỳ áp đặt hay kiểm tra nào về mặt giày chạy của VĐV, tất cả các VĐV dự giải đều có thể chọn mang giày mà họ yêu thích. Trừ khi có các tình huống khác xảy ra, nếu không thì quy luật của WA vẫn được áp dụng vào sự kiện Thế Vận Hội Paris 2024. Ngoài ra, chính các quy định nghiêm ngặt này cũng thúc đẩy các thương hiệu giày chạy mở ra nhiều luồng phát minh mới, cho ra đời nhiều dòng giày chạy cải tiến hơn trong điều kiện không bị kiểm soát.
Mặc dù trước đó World Triathlon đều luôn tuân thủ theo quy định của WA về mặt thiết bị và công nghệ, trong đó những quy định cho nội dung bơi lội và đạp xe đều tuân thủ một cách nghiêm ngặt điều lệ của Hiệp hội Bơi lội Thế giới (FINA: Fédération Internationale de Natation) và Liên hiệp Xe đạp Thế giới (UCI: Union Cycliste Internationale).
Đối với quy định trong bộ môn chạy bộ của World Triathlon, họ quyết định từ bỏ áp dụng điều lệ của Liên đoàn Điền kinh Thế giới WA, một trong những người thay mặt World Triathlon phát ngôn cho biết: “Hiện những quy luật của WA và của chúng tôi vẫn đang trong giai đoạn xét duyệt, do hiện tại vẫn chưa xác định rằng liệu những quy luật đó có được áp dụng cho các bộ môn thể thao khác không, vì vậy WA kiến nghị chúng tôi không nên áp dụng những quy luật này trước khi có quyết định chính thức, đó cũng là lý do vì sao hiện giờ chúng tôi không tiến hành kiểm tra giày chạy của VĐV.”
Gustav Iden thi đấu với On Cloudboom Echo 3 PE tại Inronman Kona 2022. (Ảnh: Pushing Limits)
Chính vì điều lệ của Ironman không hề quy định giày chạy VĐV, nên các VĐV có thể tha hồ và tự do chọn giày thi đấu theo ý thích của mình. Theo điều tra, hiện vẫn chưa có VĐV chuyên nghiệp hay huấn luyện viên nào biết được điều này, mà họ vẫn đang cố tuân thủ các quy định của Liên đoàn Điền kinh Thế giới.
Về phía quán quân Iden, anh vô cùng may mắn, bởi sau khi ký hợp đồng với ON, thương hiệu đã đo đạc và sản xuất giày chạy riêng cho anh, đôi giày thi đấu lần này được sản xuất dựa trên nhu cầu đặc biệt của chính VĐV, người phát ngôn ON – Silke Tegethof bày tỏ: “Để đảm bảo không vi phạm quy luật, chúng tôi liên hệ cả tổ chức World Triathlon để xác nhận rằng liệu đôi giày của Iden có phù hợp với quy luật của ban tổ chức không, và chúng tôi nhận được câu trả lời là “World Triathlon không áp dụng luật chơi của Liên đoàn Điền kinh Thế giới.”
So với World Triathlon, WA có một bộ luật rất rõ ràng, thậm chí còn có cả danh sách giày chạy được chấp nhận trong các sự kiện điền kinh, chẳng hạn như Adizero Prime X không phù hợp với quy định nên sẽ không có mặt trong danh sách giày chạy. Điều này khiến Ad nhớ đến VĐV Derara Hurisa (Ethiopia) đã bị tước danh hiệu vô địch do mang giày chạy Aizero Prime X tham dự giải đua Vienna City Marathon vào tháng 9/2021.
Đương kim vô địch Iden đã xuất sắc giành danh hiệu cao nhất tại giải Ironman Kona đầu tiên trong sự nghiệp của mình với tổng thành tích thi đấu là 7 giờ 40 phút 24 giây, không những vậy, VĐV Na Uy còn kéo thành tích của Jan Frodeno (2019) xuống hẳn 11 phút! Đồng thời, Iden còn phá vỡ cả kỷ lục thế giới của Patrick Lange trên đường chạy của nội dung chạy bộ cự ly marathon, tạo thông số 2 giờ 36 phút 14 giây. Tuy nhiên, ON cho biết sẽ không công bố quy cách của giày chạy Cloudboom Echo 3 PE mà Iden đã mang tại giải đấu lần này.
Gustav Iden giành chiến thắng tại giải Ironman Kona 2022. (Ảnh: Twitter)
Những năm gần đây, công nghệ giày chạy không ngừng đẩy lên nhiều đỉnh cao mới, cùng với những cải tiến về mặt tấm sợi carbon và chất liệu giảm chấn Pebax, khiến cho các dòn giày chạy có tính năng cao luôn nhận được nhiều sự chú ý; các thương hiệu cũng đua nhau cho ra đời những dòng giày chạy nâng cao hiệu suất chạy bộ và mang lại nhiều phản hồi năng lượng hơn. Do đó, nếu các bạn thường để ý thì sẽ phát hiện VĐV nào đó lại tạo kỷ lục mới, mặc dù đó là tin vui cho làng chạy nhưng cũng dẫn đến không ít ý kiến phản bác, bởi họ cho rằng điền kinh đã dần dần bị xâm thực, một số VĐV được tài trợ bởi các thương hiệu sở hữu những ưu thế mang tính không công bằng; nhưng cũng có một số người cho rằng do giá cả giày chạy bị đẩy cao khiến cho nhiều runner không thể sở hữu những đôi giày có ưu thế, nên họ cũng không thể tham gia nội dung/hạng mục thi đấu đó, hoặc thiếu tính cạnh tranh về mặt trang thiết bị chuyên môn.
Cũng chính những tiếng nói phản đối ấy đã buộc Liên đoàn Điền kinh Thế giới phải cố điều chỉnh quy luật và đưa vào những điều lệ đặc biệt để kiểm soát tính công bằng trên khía cạnh giày chạy, ví dụ như quy định về độ dày đế giày chạy, hay quy định giày chạy chỉ được chèn một tấm sợi carbon,…
Breaking 2 của Nike đã gián tiếp mở ra cuộc chiến giày chạy của thời đại ngày nay. (Ảnh: Nike)
Chuyên gia động lực học sinh học Tom Hughes (trường đại học Leeds Beckett University) giải thích nguyên nhân vì sao giày chạy có đề giày có thể mang lại lợi thế lớn cho Gustav Iden cũng như những VĐV đẳng cấp thế giới khác, ông nói: “Nói một cách đơn giản, chỉ cần trọng lượng giày chạy không gia tăng việc tăng số lượng thêm các lớp đệm ở đế giữa có thể cho lực phản hồi nhiều hơn, đây cũng chính là yếu tố then chốt của chất liệu mới Pebax và các loại mút khác; bởi một khi đế càng dày, bạn sẽ càng nhận thêm nhiều năng lượng hơn! Kế đó là, tăng chiều dài chân, đây cũng có thể mang lại lợi ích cho VĐV.
Trong một bài nghiên cứu năm 2005 cho biết, việc gia tăng chiều dài chân có hiệu quả nâng cao tính kinh tế trong chạy bộ, từ đó có thể giúp cho mỗi bước chạy có thêm nhiều năng lượng hơn. Do đó, liệu World Triathlon sẽ đưa ra một số quy luật để kiểm soát giày chạy của VĐV chăng? Hiện World Triathlon và Liên đoàn Điền kinh Thế giới vẫn đang tích cực thảo luận những điều lệ liên quan mới có thể đưa ra quyết định cuối cùng của họ. Chúng ta hãy cùng chờ đợi xem liệu kết quả của lần này sẽ như thế nào nhé, nếu có thông tin mới nhất Ad sẽ cập nhật sớm cho ace!!!!!
Theo Running Biji
